کتاب بحران و مدیریت شهری نوشته لقمان توتونچی، به مباحثی چون؛ مدیریت بحران و راهکارهای آن در ایران، سناریوها و حالات مختلف بحران، پیش‌بینی‌های ایمنی بلایای طبیعی و… می‌پردازد.

وضعیت بحران را می‌توان به وضعیتی گفت که شرایط دچار بی‌نظمی شده و به خطر می‌افتد. بحران یک موقعیت غیرمعمولی است که در آن اتفاقات غیرمنتظره و پیش‌بینی‌ناپذیر مثل زلزله، سیل، آتش‌سوزی، اعتصاب و… رخ می‌دهد. امروزه در دنیایی به سر می‌بریم که در هر لحظه آن امکان بروز یک بحران هست. هنگام بروز بحران فرهنگ دچار تغییر می‌شود و به سمت فرهنگی خلاق و متغیر پیش می‌رود.

زمانی که با یک بحران مواجه می‌شوید نمی‌توانید این اطمینان را به دست آورید که وضعیت به وجود آمده یک تهدید است یا یک فرصت. چرا که به طور مثال هنگامی که آسیای جنوب شرقی با بحران مالی روبه‌رو شد، شوک عظیمی به اقتصاد کشور وارد آمد اما بعدها مشخص شد که این بحران فرصت‌هایی را نیز با خود همراه داشته است.

ممکن است برخی اوقات بحران پیش آمده فرصت‌های بسیاری را نیز از بین برده، اما در مراحل بعدی اتفاقات خوب و نیکویی را موجب شوند. با رخ دادن بحران، واکنش‌های روانی بسیاری بروز پیدا می‌کند از جمله هیجان زیاد، وحشت، قضاوت‌های غلط، قبول شکست، اقدامات غیرمنتظره، ناباوری، کوته‌نظری و مقصر قلمداد کردن دیگران. این موارد واکنش‌هایی هستند که در آغاز هر بحران از سوی افراد نشان داده می‌شود.

واکنش‌ها و چگونگی تصمیم‌گیری افراد در زمان بحران به نحوه برداشت آنان از شرایط بستگی دارد. به طور قطع هر چه برداشت از شرایط به وجود آمده جدی‌تر باشد و خطر بیشتری را برای منافع خود احساس کنند به همان مقدار شرایط را بحرانی می‌بینند.

در بخشی از کتاب بحران و مدیریت شهری می‌خوانیم:

در هنگام بحران به علت آشفتگی، ذهن درست کار نمی‌کند و تعقل صورت نمی‌پذیرد لذا احتمال اشتباه بسیار زیاد است و رفتارهای نامناسبی بروز می‌کند که ممکن است باعث تشدید بحران شود.

در شرایط بحرانی گاهی لازم می‌شود فرد خود را کنترل کند و حتی در مواردی اگر عکس‌العملی نشان ندهد بهتر از تصمیمات شتاب‌زده و هیجان آلود است؛ زیرا این عکس‌العمل‌ها وضع را بدتر می‌کند.

با وجود این غالباً شرایط به نحوی است که فرد را به عمل برمی‌انگیزد و به دلیل رفتارهای غیر عقلائی و رفتارهای نامناسب بحران تشدید می‌شود.

حفظ خویشتن‌داری و آرامش در تسلط بر اوضاع به هنگام بحران، نقش مهمی دارد. به‌این‌علت مدیریت بحران کاری است مشکل که به شجاعت و سرعت عمل نیاز دارد.

لازمه تصمیم‌گیری در بحران، تجربه و مهارت کافی است ولی افزون بر آن، مدیر باید اعتماد به نفس داشته و بتواند از شم خود استفاده کند.

شکل‌های دیگر آن است که در وضعیت بحرانی برای تعیین درستی و نادرستی تصمیم، ضابطه‌ای دردست نیست، زیرا تنها نتیجه تصمیم است که درستی یا نادرستی آن را تعیین می‌کند.

 

 

دانلود کتاب بحران و مدیریت شهری